Τι είναι και πώς έχει το άτοπο

What an absurdity is and how it stands

 

Το άτοπο (εκ του τοπάζω = εικάζω, υποθέτω) είναι αυτό που δεν μπορεί να υποθέσει κανείς, επειδή δεν «κρατιέται» από κάποιο λόγο και συνειρμό.

Στο άτοπο λοιπόν αντιτίθεται το αδύνατο, ενώ στο αδύνατο το αναγκαίο. Και είναι επίταση του ατόπου το αδύνατο. Διότι το άτοπο θα μπορούσε ίσως ποτέ και να γίνει. Παραδείγματος χάριν κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί όλους τους ανθρώπους να λούζονται.

Το να νομίζει λοιπόν κανείς κάτι τέτοιο είναι μεν ψεύδος, όχι όμως αδύνατο, ενώ το αδύνατο και ψευδές είναι και αδύνατο, όπως, για παράδειγμα, αν θα έλεγε κανείς πως ο άνθρωπος είναι φτερωτός. Διότι αυτό είναι επιτεταμένο ψεύδος, καθώς εκτός από ψευδές είναι και αδύνατο.

Ἄτοπόν ἐστιν ὃ μὴ ἄν τις τοπάσειε διὰ τὸ μὴ ἔχεσθαι λόγου καὶ ἀκολουθίας τινός.

Τῷ οὖν ἀτόπῳ τὸ εὔλογον ἀντίκειται, τῷ δὲ ἀδυνάτῳ τὸ ἀναγκαῖον. ἐπίτασις δέ ἐστι τοῦ ἀτόπου τὸ ἀδύνατον· τὸ μὲν γὰρ ἄτοπον ἴσως ἄν ποτε καὶ γένοιτο, οἷον οὐδεὶς ὑπονοήσειε πάντας ἀνθρώπους λούεσθαι.

Τὸ οὖν τοῦτο ὑπονοεῖν ἔστι μὲν ψεῦδος, οὐκ ἀδύνατον δέ, τὸ δὲ ἀδύνατον καὶ ψεῦδός ἐστι καὶ ἀδύνατον, οἷον εἴ τις εἴποι τὸν ἄνθρωπον πτερωτὸν εἶναι· τοῦτο γὰρ ἐπιτεταμένον ἐστὶ ψεῦδος, διότι πρὸς τῷ ψεύδει καὶ τὸ ἀδύνατον ἔχει.


Βιβλιογραφία: Ιωαν. Φιλόπονος σχόλια εις τα Φυσικά του Αριστοτέλους
Μετάφραση – επιμέλεια κειμένου: Κότσαλης Γεώργιος